Urządzenie terrarium żółwia lądowego

Beata, sob., 21/10/2006

Wersja do wydrukuWersja PDF

Żółw lądowy w warunkach domowych powinien być trzymany w odpowiednio przygotowanym terrarium. Nie powinien natomiast mieszkać na podłodze jak pies czy kot.

Oto najważniejsze powody:

  • Żółw potrzebuje specyficznych warunków zbliżonych do jego naturalnego środowiska (odpowiednia temperatura, wilgotność, promieniowanie UVB), co jest mu w stanie zapewnić tylko odpowiednio urządzone terrarium. Bez tych czynników jego metabolizm nie może funkcjonować prawidłowo, zaburzeniu ulega rozwój organizmu i praca narządów wewnętrznych, obniża się ogólna odporność.
  • Żółw chodzący po podłodze jest narażony na stres, przypadkowe nadepnięcie, czy zaatakowanie przez psa lub kota, przeciągi (niebezpieczne dla zdrowia), szkodliwe opary (np. detergenty).
  • Żółw chodzący po podłodze może również znaleźć i zjeść coś szkodliwego.
  • Kończyny żółwia nie posiadają na podłodze właściwego oparcia, co w efekcie prowadzi do bolesnego zwyrodnienia stawów, objawiającego się nieprawidłowym chodem.

Lokalizacja terrarium


Terrarium powinno znajdować się w miejscu zacisznym i spokojnym, nie narażonym na przeciągi (wykluczone są więc parapety) i dym papierosowy (bardzo szkodliwy dla żółwi). Terrarium nie powinno stać w pobliżu grzejników z uwagi na zakłócony obieg powietrza. Powinno być również niedostępne dla psów czy kotów.


Budowa i wyposażenie


Terrarium można zrobić z drewna lub sklejki albo płyt meblowych, wiórowych lub OSB. Drewno powinno być zeszlifowane i czyste. Nie może mieć zapachu farby czy innych toksycznych substancji. Dno dobrze jest zabezpieczyć grubą folią, która musi być większa niż powierzchnia dna. Dzięki temu brzegi folii możemy podwinąć i przymocować do ścian terrarium.

Terrarium możemy wykonać samemu lub zamówić u stolarza. Zupełnie nie nadają się na terrarium małe, plastikowe pojemniki sprzedawane w sklepach zoologicznych jako terraria. Nie zaleca się trzymania żółwi lądowych w akwarium, gdyż żółw będzie drapał w ścianki próbując przejść dalej, a ponadto akwaria są zwykle zbyt wąskie, a terrarium powinno być odpowiednio duże. Przyjmuje się że jego minimalne wymiary to 60 na 100 cm i 40 cm wysokości, ale im większe tym lepsze.

Aby zapewnić właściwy poziom wilgotności dobrze jest spryskiwać je codziennie rano czystą (przegotowaną) wodą za pomocą zraszacza i kontrolować poziom wilgotności za pomocą higrometru.


Niezbędne elementy wyposażenia terrarium


  • Lampa grzewcza – czyli lampa z żarówką wydzielającą ciepło (tzw. lustrzanka) o mocy 40W lub 60W. Należy pamiętać, że zwykłe żarówki tego typu dają małą ilość światła o niezbyt właściwej barwie. Bardziej godne polecenia są pod tym względem lampy metalohalogenkowe, in. wyładowcze (HQI), które posiadają wysoką skuteczność świetlną w zakresie oddawania barw, co czyni wytwarzane przez nie światło zbliżonym do światła naturalnego.

Lampa grzewcza typu lustrzanka

Powyżej: Żarówki grzewcze typu lustrzanka.


W sprzedaży dostępne są również żarówki grzewcze o zastosowaniu typowo terrarystycznym. Są one bardziej dostosowane do potrzeb skoncentrowanego oddawania ciepła i tworzenia punktowego stożka ciepła służącego do wygrzewania się zwierząt. Niektóre modele dodatkowo emitują światło o spektrum zbliżonym do światła dziennego. Trzeba pamiętać, że w sytuacji używania świetlówki UVB i zwykłej żarówki jednocześnie (co jest konieczne z uwagi na różne funkcje obu z nich) dochodzi do mieszania się światła o różnej barwie. Mimo, iż są droższe od zwykłych żarówek warto rozważyć ich zakup, szczególnie jeśli żółw ma rzadki dostęp do naturalnego oświetlenia słonecznego.

  • Lampa dostarczająca UVB (świetlówka UVB, zwykła lub kompaktowa) – może mieć postać podłuznej świetlówki UVB i trzeba ją umieścić w odpowiedniej oprawie lub żarówki UVB, in. świetlówki kompaktowej (obie dostępne w sklepach zoologicznych). Dla żółwi lądowych zaleca się używanie świetlówek (żarówek) oznaczonych jako 5.0, 8.0 lub 10.0 widma UV. Dostępne w sklepach zoologicznych są produkty firm ZooMed i ExoTerra, tj. Repti Sun i Repti Glo.

Dobrym rozwiązaniem, są lampy które łączą wymagane cechy obu ww. rodzajów lamp. Są to np. tzw. lampy rtęciowe, popularne za granicą, ale powoli zaczynają pojawiać się również w ofercie polskich sklepów zoologicznych. Ich cechą jest duża moc i większy zasięg efektywny. Są niezbędnym rozwiązaniem w przypadku żółwi większych gatunków bądź w większych terrariach. Jedną z pierwszych na polskim rynku lamp łączących funkcje świetlówki UVB, źródła ciepła i dostarczającej oświetlenia o spektrum światła dziennego jest produkt niemieckiej firmy JBL - SOLAR UV-Spot.

  • Kryjówka – miejsce w którym żółw może się schować (żółwie lubią się chować), będzie używał go jako miejsca snu. Kryjówkę można zrobić samemu z desek, kawałków kory, czy wydrążonego pnia. Świetnie sprawdza się też odpowiednio położona bokiem duża ceramiczna doniczka zakopana do połowy w podłożu lub obłożona ziemią lub darnią ze wszystkich stron.
  • Talerzyk (ew. płaski kamień) na pokarm.
  • Basenik z wodą – żółwie lądowe chętnie korzystają z kąpieli, powinny mieć stale możliwość uzupełnienia niedoborów wody. Ponadto woda parując nawilża powietrze w terrarium. Używajmy tylko przegotowanej lub mineralnej wody, powinna być ona zmieniana codziennie.
  • Termometr i higrometr - ew. oba te urządzenia w jednym (tzw. termometr-higrometr, termo-higrometr). Umożliwią bieżącą kontrolę temperatury i wilgotności. Dostępne są modele analogowe lub cyfrowe. Najbardziej godny polecenia jest model z sondą i dodatkowym pomiarem temperatury - pozwala kontrolować temperaturę w dwóch różnych strefach terrarium, a zimą przydaje się podczas kontrolowania temperatury w zimowniku.

Inne ciekawe elementy do wykorzystania w terrarium to:

  • Korzenie – mogą być miejscem zabaw i wspinaczki.
  • Duże okrągłe kamienie – posłużą również do wspinania i ścierania pazurów.
  • Suche kępy traw – mogą być ozdobą terrarium i tworzyć zaciszne schronienie.
  • Żywe rośliny – można zakopać w podłożu doniczki z żywymi roślinami jadalnymi, tymi samymi którymi karmimy żółwie.
  • Fototapeta - może być bardzo ciekawym i efektownym elementem wystroju terrarium, podnosząc kolorystykę i nadając mu "głębi".

terrarium wystrój.jpg
Powyżej: fragment wystroju terrarium z tapetą. W rogach ustawiono kamienie i za ich pomocą zamocowano suche kępy traw.

Podłoże


Bardzo ważny jest odpowiedni wybór podłoża, które zapewni żółwiowi komfort chodzenia, nie pyli i zarazem będzie bezpieczne.

W terrarium można wydzielić strefy z różnymi podłożami, np. strefę z korą i sianem w którym żółw może się zakopać i strefę, w której umieścimy naturalną darń.

Najlepsze podłoża dla żółwi to:

  • Naturalna darń wykopana na łące czy w ogrodzie – jest wspaniałym podłożem, zwłaszcza gdy obrastają ją lubiane przez żółwia rośliny polne, lecz trzeba ją pielęgnować i odpowiednio podlewać, żeby nie uschła.
  • Ubita, nienawożona ziemia, ew. z domieszką piasku – również zapewnia kopanie i odpowiedni poziom wilgotności, ale tworząc mieszankę należy pamiętać że piasek ma być tylko dodatkiem, który posłuży do zluźnienia ubitej gliniastej ziemi. Ziemię można obsiać nasionami roślin jadalnych i traw i w ten sposób wyhodować darń.

Mniej polecane:

  • Kawałki kory z dodatkiem siana – to również naturalne, zapewniające ciepło podłoże, w którym dodatkowo żółw może kopać, ale ma pewne wady - mocno wyschnięte pyli, nie utrzymuje wilgotności (szybko wysycha po spryskaniu), nie absorbuje większej ilości wilgoci wskutek czego w dolnych warstwach substratu dochodzi do szybkiego rozwoju pleśni i namnażania się pasożytów. Niektóre źródła dodatkowo przestrzegają przed toksycznością oparów ogrzanej kory sosnowej.
  • Samo siano lub same suche liście
  • Drewienka bukowe

Nie nadaje się natomiast:

  • Piasek – na ogół mocno pyli, przykleja się do żółwia i pokarmu, jego sypkość powoduje że żółw nie może w nim kopać, a chodząc zapada się.
  • Żwirek – istnieje duże ryzyko połknięcia kamienia przez żółwia, co może prowadzić do śmierci wskutek zapchania przewodu pokarmowego.
  • Włókno kokosowe, granulaty itp.
  • Sztuczne tworzywa, ręczniki papierowe.

Ogólne zalecenia są takie że podłoże powinno dobrze utrzymywać wilgotność, zapewniać stabilne chodzenie i kopanie, nie może być więc zbyt sypkie. Powinno też być niepylące, odporne na pleśń oraz nie stwarzające ryzyka połknięcia. Najlepiej aby odpowiadało podłożu na jakim żółw żyje w naturalnym środowisku. Te wszystkie wymagania spełnia naturalna darń i mieszanki ziemi.


Terrarium żółwia stepowego
Terrarium żółwia stepowego

Powyżej: Terrarium żółwia stepowego. Widoczne świetlówka UVB, ogrzewanie punktowe za pomocą lustrzanki oraz kamienie i kępy traw jako element wystroju. Jako podłoże dość drobna kora.


Zobacz zdjęcia i opisy terrariów użytkowników forum o żółwiach lądowych.